Saglyk ynsanyň durmuşyndaky esasy gymmatlyklaryň biridir. Şonuň üçin hem saglygymyzy, aýratyn hem, çagalaryň saglygyny goramaga, möwsümleýin keselleriň öňüni almaga üns bermelidir.
Ýiti respirator ýokançlary, adatça, möwsümleýin, şonuň ýaly-da, adamlaryň üýşýän ýerlerinde has ýygy ýüze çykýar. Möwsümleýin keseller çagalarda immun ýetmezçiliginiň dürli görnüşleri sebäpli, şeýle-de bronhlar — öýken, böwrek, süýji, ýürek-damar keselleri bilen kesellän adamlarda ýokary derejede bolýar.
Ýiti respirator ýokançlarynyň geçmeginiň esasy ýoly howa-damja görnüşidir. Adam üsgürende, asgyranda, gürleşende dürli ýokançlar howa ýaýraýar. Dem alyş ýollarynyň zeperlenmeginde hemme ýiti respirator ýokançlary üçin daş-töwerege ýaýramak häsiýetlidir. Şol sebäpli öňüni alyş çäreleri hem umumy geçirilýär.
Çagalar elleri ýygy-ýygydan sabynlap ýuwup ýa-da spirtli antiseptik bilen arassalap durmalydyrlar. Näsag üsgürýän ýa-da asgyrýan wagty agzyny we burnuny tirsegi ýa-da kagyz süpürgüç bilen ýapmaly. Ýygy-ýygydan ellenilýän telefonlar, gapy tutawaçlary, çyrany öçürijiler we aşhana iş stollary ýaly ýerleriň ýüzüni yzygider arassalap we zyýansyzlandyryp durmaly.
Eger özüňiz ýa-da çagaňyz gyzdyrsaňyz, üsgürseňiz ýa-da ýokanç keselleriň beýleki alamatlary ýüze çyksa, dessine lukmançylyk kömegini almaly. Şeýle hem bedenterbiýe bilen yzygiderli meşgullanmaly.
Meretgül HUDAÝBERDIÝEWA,
Lebap welaýat Enäniň we çaganyň saglygyny goraýyş merkeziniň lukmany.
