Himiýa önümçiligi kuwwatlanýar

Garaşsyz Watanymyzyň ykdysady kuwwatyny günsaýyn berkidýär. Häzirki wagtda himiýa senagatynda başy başlanan giň göwrümli taslamalar halkara hyzmatdaşlygy pugtalandyrmaga, halkymyza ýokary hilli önümleri hödürlemäge uly mümkinçilik döredýär.

Türkmenistanyň himiýa pudagynyň öňünde durýan ileri tutulýan esasy wezipeler ýurdumyzyň we ilatyň bähbitleri üçin türkmen topragynyň tebigy baýlyklaryndan, uglewodorod serişdelerinden, mineral we gidromineral gorlaryndan doly we netijeli peýdalanmak bolup durýar.

«Türkmenhimiýa» döwlet konserni ugurdaş ulgamy mundan beýläk-de ösdürmek maksady bilen, hormatly Prezidentimiziň 2007-nji ýylyň 24-nji awgustyndaky «Türkmenhimiýa» döwlet konsernini döretmek we onuň meseleleri hakynda» Karary esasynda döredildi.

Himiýa senagaty, esasan, uglewodorod serişdeleri we dag-magdan çig mallaryny gaýtadan işlemegiň içerki we daşarky bazarlarda uly isleglerden peýdalanýan mineral dökünleri, mineral we gidromineral gorlary özleşdirmegiň netijesinde, ýod, brom we olaryň önümlerini, natriý sulfatyny, tehniki uglerody, nahar we tehniki duzlary ýaly beýleki himiýa önümlerini öndürmäge gönükdirilendir.

Soň­ky ýyl­lar­da pu­da­gyň önüm­çi­lik kuw­wa­ty­ny has-da ös­dür­mek mak­sa­dy bi­len, Di­ýa­ry­my­zyň dür­li ýer­le­rin­de hi­mi­ýa önüm­le­ri­ni ön­dür­ýän döw­re­bap kär­ha­na­lar gur­lup, ulan­ma­ga be­ril­di. Olar dün­ýä­niň kä­mil teh­no­lo­gi­ýa­la­ry bi­len en­jam­laş­dy­ryl­dy. Hi­mi­ýa önüm­le­ri­ni ön­dür­ýän hu­su­sy kär­ha­na­la­ry gur­mak we ola­ryň işi­ni ýo­la goý­mak, te­le­ke­çi­li­gi ös­dür­mek, da­şa­ry ýurt­lar­dan ge­ti­ril­ýän ha­ryt­la­ryň or­nu­ny tut­ýan önüm­le­ri ön­dür­mek bo­ýun­ça uly iş­ler al­nyp ba­ryl­ýar. “Türk­men­hi­mi­ýa” döw­let kon­ser­ni­niň ga­ra­ma­gyn­da­ky önüm­çi­lik kär­ha­na­la­ry bo­lan Türk­me­na­bat­da­ky hi­mi­ýa za­wo­dy­nda, “Te­jen­kar­ba­mid”, “Ma­ry­kar­ba­mid”, “Ga­ra­bo­gaz­kar­ba­mid”, “Ha­zar” hi­mi­ýa, “Bal­ka­na­bat” we “Be­re­ket” ýod za­wod­la­ry­nda, Gar­lyk ka­liý dag-mag­dan top­lu­my­nda we beý­le­ki kär­ha­na­la­r­da ýo­ka­ry zäh­met ne­ti­je­le­ri ga­za­nyl­ýar.

Uly ösüş­le­re eýe bol­ýan oba ho­ja­ly­gy üçin ze­rur bo­lan ýo­ka­ry hil­li mi­ne­ral dö­kün­le­riniň önüm­çi­lik kuw­wat­lyk­la­ry­ny art­dyr­mak hi­mi­ýa se­na­ga­ty­nyň ile­ri tu­tul­ýan ugur­la­ry­dyr. Je­mi ön­dü­ril­ýän dö­kün­le­riň möç­be­ri Türk­me­nis­tan­da oba­se­na­gat top­lu­my­nyň azot önüm­le­ri­ne bo­lan is­leg­le­ri­ni do­ly de­re­je­de ka­na­gat­lan­dyr­mak bi­len çäk­len­män, eý­sem, da­şa­ry ýurt ba­zar­la­ry­na hem eks­port et­mä­ge müm­kin­çi­lik berýär. Şeý­le­lik­de, hi­mi­ýa se­na­ga­ty­nyň kär­ha­na­la­ry­nyň sa­ny­nyň yzy­gi­der­li art­dy­ryl­ma­gy hem-de bar bo­lan­la­ryň önüm­çi­lik kuw­wat­lyk­la­ry­nyň ýo­kar­lan­dy­ryl­ma­gy ýur­du­my­zyň ösü­şi­ne oňyn tä­si­ri­ni ýe­tir­ýär.

Allanazar ŞATLYKOW,
Seýitnazar Seýdi adyndaky Türkmen döwlet mugallymçylyk institutynyň Tebigy bilimleri fakultetiniň himiýa hünäriniň 2-nji ýyl talyby.