Futbol tomaşaçylaryň aýratyn köpçüligini özüne çekýän oýun görnüşidir. Demirgazyk Koreýanyň paýtagty Phenýandaky Birinji Maý stadiony dünýäde iň uly futbol toplumy hasap edilýär. Ol özüne 150 müň adamy jemläp bilýär.
Hindistanyň Kalkutta şäherinde 1984-nji ýylda gurlan Hindi ýaşlarynyň stadionyna 120 müň adam ýerleşýär.
Şeýle köp adamy özünde jemleýän uly stadionlaryň ýene-de biri Meksikanyň paýtagty Mehikoda ýerleşýär. 105 müň 64 adamy özünde ýerleşdirip bilýän Asteka stadiony futbol boýunça dünýä çempionatlarynyň birnäçesini kabul etdi.
Angliýadaky «Uembli» futbol stadionynda türgenleşikleri geçirmek gadagandyr. Ol diňe futbol duşuşyklary üçin açyk.
Futbol taryhynda iň çalt pökgi 1995-nji ýylda «Adelaýda Siti» bilen «Sidneý United» toparlarynyň arasynda geçirilen oýunda tora girizildi. Oýun başlandan 3,67 sekunt soň, Adelaýda Siti» toparynyň awstraliýaly oýunçysy Damien Mori topy garşydaşyň pökgüsine geçirdi.
1950-nji ýyllaryň ahyrynda «Ýurgorden» ýaşlar toparynyň derwezeçisi tarapyndan täsin rekord goýuldy. Ol toparynyň 18:0 hasabynda ýeňiş gazanan oýnunda hiç-hili topa degmedi. Oýunda toparyň goragçysy iki gezek topy yzyna gaýtarypdyr.
1960-njy ýyllaryň ortalaryna çenli futbol duşuşyklarynda oýunçy çalyşygyny geçirmek gadagan eken. Eger derwezeçi şikes alsa, onuň ornuny meýdançadaky oýunçylardan biri eýeläpdir.
«Ýüzýyllygyň iň gowy goly» diýlip atlandyrylan pökgüni 1986-njy ýylyň futbol boýunça Dünýä çempionatynda Argentina bilen Angliýanyň milli ýygyndylarynyň duşuşygynyň 54-nji minutynda Diego Maradona tora girizdi. Ol şonda meýdançanyň ýarty böleginden hüjüme okdurylyp, 6 oýunçyny hem-de derwezebany geçip hasaby açmagy başardy.
Ilkinji jerime urgusy Irlandiýanyň futbol ligasynda hasaba alnypdyr.
1969-njy ýyldaky Dünýä çempionatynyň pleý-off oýunlarynyň saýlama tapgyrynda Gondurasyň milli futbol ýygyndysynyň Salwadoryň milli ýygyndysyndan asgyn gelmegi bu iki ýurduň arasynda 6 günlük harby hereketleriň başlanmagyna sebäp bolupdyr.
11 metrlik jerime urgusy irlandiýaly futbol eksperti Jon Penaltiniň hormatyna dakylypdyr. Ol 1891-nji ýylda jerime urgusyny oýna girizmegi hödürläpdir.
Russiýaly meşhur derwezeban Lew Ýaşin diňe futbol derwezebany däl, eýsem, hokkeý derwezebany hem bolupdyr. 1953-nji ýylda ol topary bilen hokkeý boýunça SSSR-iň kubogyna we ýurduň çempionatynyň bürünç medalyny gazanypdyr. Muňa garamazdan ol futboly saýlap, taryhda öçmejek yz galdyrmagy başardy.
Akmyrat HAÝDAROW,
Türkmenistanyň Daşary işler ministrliginiň Halkara gatnaşyklary institutynyň talyby.
