Häzirki wagtda durmuşymyzy tehnologiýasyz göz öňüne getirmek mümkin däl. Elbetde, daşary ýurt dilini öwretmekde hem tehnologiýany ulanmak örän möhümdir. Tehnologiýa daşary ýurt dillerini öwrenmekde, dil öwrenişini ösdürmekde, okamak, ýazmak, diňlemek we gürlemek ýaly endiklere has tiz we aňsat düşünmekligi üpjün edyär. Sebäbi tehnologiýa çäksiz maglumat çeşmeleri bilen üpjün edilendir.
Sözleyiş endiklerini öwretmegiň esasy maksady aragatnaşyk netijeliligi bolup durýar. Dil öwrenýänler häzirki başarnyklaryny ulanyp, dürli diller bilen bir hatarda, inlis dilini özleşdirip bilerler. Okuwçylara gürlemekde kommunikatiw netijeliligi ösdürmäge kömek etmek üçin mugallym dil girişini we kommunikatiw öndürijiligi birleşdirýän çäreleri ulanyp biler. Şoňa görä-de mugallym minimal jogaplary ulanmak, ýazgylary seljermek we dil hakda gürleşmek üçin okuwçylara gürlemek düzgünlerini öwredýär.
Okuwçylaryň sözleýiş endiklerini ösdürmek üçin sapakda dürli sözleýiş çäreleri ulanylyp bilner. Sözleýiş endiklerini ösdürmek babatda göz öňüne tutulan düzgünler okuwçyny beýleki okuwçylar, şeýle hem jemgyýetdäki adamlar bilen gürleşmäge we diňlemäge höweslendirmegi öz içine alýar.
Sözleýiş endiklerini ösdürmage niýetlenen çäreler maglumat alyşmak, gürleşmegi ösdürmekden ybaratdyr. Sapak okamak ýa-da ýazmak endiklerini ösdürmäge gönükdirilen halatynda ol sözleyiş endiklerini ösdürmek üçin geçilýän derslere goşulmalydyr.
Sözleýiş endiklerini ösdürmage niyetlenen çäreler işiň höwesini artdyrmak, özbaşdak oýlanyp bilmek, netijä gelmek, birek-birek bilen özara gatnaşyk saklamak, diňlemek, gürlemek ýaly häsiýetlere eýedir.
Sözleýiş endiklerini ösdürmage niyetlenen çäreleri has netijeli guramak üçin şu ýagdaýlary işe girizmek möhümdir. Olar:
– amaly işiňi görkezmek;
– dürli usullar bilen düşündirmek;
– gaýtalamak arkaly duşündirmagi çuňlaşdyrmak;
okuwçylaryň özbaşdak, ikibir-ikibir işlemegini ýola gomak;
Okuwçylaryň başarnyklaryny ösdürmek mugallymyň wezipesi bolup duryar. Sözleýiş endiklerini ösdürmage niyetlenen çäreleriň janly ýagdaýda, interaktiw we gyzykly guralmagy oňat netije gazanmagy şertidir.
Sona SEÝTIÝEWA,
Saýat etrabynyň 55-nji orta mekdebiniň iňlis dili mugallymy.
