Dekabryň başynda beýni-kompýuter interfeýsiniň başlangyjy bolan «Synchron» enjamy ilkinji gezek ABŞ-ly bir hassanyň beýnisine ýerleşdirdi. Enjamyň esasy maksady näsag hereketini ýitireninden soňra hem pikirlerini ulanyp e-poçta arkaly habar ibermäge mümkinçilik bermegidir.
«Bloomberg» -iň habar bermegine görä, «Synchron» 6-njy iýulda Nýu-Ýorkuň Sinaý West dag lukmançylyk merkezinde ALS keselli hassanyň beýnisine 1,5 dýuým enjam bilen ýerleşdirilpdir. Maglumatlara görä, şol kompaniýa ozal Awstraliýaly dört hassanyň beýnisine hem şol bir çipi ýerleşdiripdir. Şeýlelik-de, näsaglar Whatsapp-a habar ibermek we onlaýn söwda etmek üçin beýni implantasyny ulanyp bilerler.
Geçen 2021-nji ýylda Awstraliýada ýerleşýän «Synchron» ABŞ-nyň Azyk we derman serişdeleri gullugyndan (FDA) agyr insultly alty näsagda beýni implantasyny ulanmak üçin rugsat alypdyr. Meşhur biznesmen Ilon Maskyň şuňa meňzeş taslamasy bolan «Neuralink» entek FDA tassyklamasyny alyp bilmedi. Mask 2022-nji ýylda adamlaryň beýnisine çipleri ýerleşdirip başlajakdygyny aýtdy, ýöne häzirki wagtda bu ugurda hiç-hili üýtgeşme ýok. Bu çip adam pikirlerini kompýuter buýruklaryna öwürmek we «ALS» we «Parkinson» hassalaryna aýratyn kömek etmek üçin döredildi.
Netije-de, «Neuralink» we «Synchron» -yň çipleri ululygy hem-de gurluşy boýunça biri-birinden tapawutlanýar. «Neuralink» beýleki çipe görä has pes işleýär diýip bilermenler belläp geçýärler.
Gyzlargül ANNAGURDOWA,
Türkmenistanyň Daşary işler ministrliginiň
Halkara gatnaşyklary institutynyň
Halkara žurnalistikasy fakultetiniň talyby.