PsihologiýaSlider

Bagt daşy

28-04-2022 / 25

Dür, merjen, hakyk, pöwrize, zümerret ýaly şeýle daşlaryň ynsan saglygyny berkitmekde ähmiýeti uly bolupdyr. Olaryň käbiri ynsan ömrüni uzaltsa, käsileri gözüň görejini ýiteldipdir. Özüni dakynýan adama güýç berýän, ruhuny belende göterýän, işini şowladýan, ýoluny açýan, saglygy goraýan şeýle daşlaryň ähmiýeti gadymy döwürlerden bäri parasatly halkymyza mälim bolupdyr.

Şeýle saglyk ähmiýetli daşlaryň biri hem bagt daşydyr. Bu daş pöwrize daşy diýlip hem atlandyrylýar. Bagt daşynyň ady fransuz dilinden iňlis diline terjime edilinde «türk daşy», ýagny, türkmen daşy diýlip hem atlandyrylýar. Bu daşyň açyk we goýy asman reňkleri mälimdir. Mawy reňkli bagt daşy özüniň gadymylygyny aňladýar.

Bagt daşynyň ýene bir ähmiýeti ynsanyň görejini ýiteldýändigi bilen baglydyr. Keşdeçilikde, halyçylykda, gaýma gaýap, dokma dokamakda şöhrat gazanan ene-mamalarymyzyň elmydama ýakasy gülýakaly, ýaş gyzlaryň başy gupba tahýaly bolupdyr. Hakyk daşy bilen aralaşdyrylyp gaş goýlan şeýle şaý-sepleriň olaryň saglygyny goramakda uly orun tutandygyny aýtmak gerek. Bagt daşyny dakynan ynsanyň hiç mahal kelle agyra sezewar bolmandyr. Pöwrize daşyndan gaş goýlan ýa-da monjuk düzüp dakynan zenan maşgalalar basyk (angina), zob ýaly sökelliklerden halas bolupdyrlar.

Orta asyrlarda bagt daşynyň öz eýesini dürli zäherlemelerden gorandygy barada maglumatlar bar. Bu daş erkek kişiler üçin mertligiň, gaýduwsyzlygyň alamaty bolupdyr. Şol sebäpli Gündogar ýurtlarynyň serkerdeleri, han-begleri pöwrize gaşly kümüş ýüzükleri dakynypdyrlar. Bagt daşy, esasan-da, maşgala agzybirliginiň nyşany saýylypdyr. Şol nukdaýnazardan ugur alyp, türkmen zergärleri kümüşden we altyndan ýasan şaý-seplerine zümerret, hakyk, aý daşlary bilen gezekleşdirip bagt daşyndan gaş goýupdyrlar.

Gadymy zergärçilik ýörelgelerimiz häzirki döwürde hem dowam etdirilýär. Halypalaryň saglyk ähmiýetli öwüt-ündewleri ýaş nesillerimize ýetirilýär.

Gözel AMANSÄHEDOWA,
TMÝG-niň Lebap welaýatynyň Halaç etrap Geňeşiniň sanly ulgam boýunça esasy hünärmeni.

Ünsüňizi çekip biler

Leave a Reply

Başa dön tuşu