1-nji iýulda kooperatiw hereketi “Kooperatiwler – Durnukly ösüşi çaltlaşdyrmak üçin hyzmatdaşlar” şygary bilen Halkara Kooperatiwler gününi belledi.
Dünýädäki iň köne we iň uly işewür torlaryň biri hökmünde kooperatiw hereketi Durnukly ösüş maksatlaryny goldaýan we bu maksatlara ýetmekde hyzmatdaş hökmünde ykrar edilen ilkinji kärhana toparydyr.
Halkara Hyzmatdaşlyk güni 1923-nji ýyldan bäri her ýylyň iýul aýynyň birinji şenbesinde bellenilip geçilýär. 1995-nji ýyldan bäri Birleşen Milletler Guramasy we Halkara Hyzmatdaşlyk Bileleşigi, kooperatiwleri ösdürmek we ösdürmek komiteti tarapyndan saýlanan mowzuklar boýunça güni bellediler.
1844-nji ýylda Angliýanyň demirgazygyndaky Roçdel şäherinde 28 pagta fabriginiň işçisinden ybarat bolan ilkinji topar häzirki zaman kooperatiw işini – Dogry pionerleriň Roçdel jemgyýetini döretdi. Zawodda iş şertleri çydap bolmaýardy we eýesi bu iş üçin az hak töleýärdi. Dokmaçylar çäkli çeşmelerini jemläp we bilelikde işlemek arkaly esasy önümleri we önümleri has arzan bahadan satyn alyp boljakdygyna karar berdiler. Ilkibaşda dört görnüşli iýmit satyn aldylar: un, süle, şeker we ýag. Roçdel pionerleri häzirki zaman kooperatiwleriniň we kooperatiw hereketini esaslandyryjylaryň hasaplanýar.
Günüň maksady kooperatiwler barada habarlylygy ýokarlandyrmak. Bu waka kooperatiw hereketiniň BMG-niň üstünde işleýän esasy meseleleri çözmäge, şeýle hem halkara kooperatiw hereketi we beýleki gyzyklanýan taraplaryň arasyndaky hyzmatdaşlygy berkitmek we giňeltmekdäki goşandyny görkezýär.
Kooperatiwleriň birleşmeler we kärhanalar hökmünde ähmiýeti umumy ykrar edilýär. Olaryň kömegi bilen raýatlar jemgyýetiniň we döwletiniň ykdysady, jemgyýetçilik, medeni we syýasy ösüşine goşant goşmak bilen durmuş derejesini netijeli ýokarlandyryp bilerler.
Orazmyrat TOÝÇYÝEW,
TDIM-niň Halkara gatnaşyklary institutynyň Halkara hukugy fakultetiniň 1-nji ýyl talyby.
